Zbliżają się święta Wielkiej Nocy i związana z nimi tradycja święcenia pokarmów. W Wielką Sobotę całą Polskę i region Umbria łączy błogosławienie pokarmów wielkanocnych przynoszonych do kościoła w wiklinowych koszyczkach. Każdy wkłada do nich typowe świąteczne potrawy, jak i symbole, które przeznaczone są do spożycia w pierwszy dzień świąt.
W Polsce kosz, którego zawartość ma być pobłogosławiona w Wielką Sobotę, nazywany jest „święconką” właśnie dlatego, że ten kosz będzie poświęcony, czyli pokropiony wodą święconą przez księdza. W Umbrii nie ma dla niego specyficznej nazwy i dlatego nazywa się go po prostu „cesto pasquale”.
Zobaczmy teraz wspólnie, co dokładnie zawierają kosze polskie, a co włoskie, i czy w obu koszach znajdziemy coś wspólnego dla obu krajów.
Polski kosz zawiera różne potrawy, takie jak np.: pasztet, baranek cukrowy lub maślany, sól i pieprz, chrzan, kiełbasa, ugotowane na twardo jajka, masło i chleb, słodka babka lub kawałek mazurka. Można wstawić też butelkę wody święconej. Nie może zabraknąć białej serwety do nakrycia koszyczka, która zostanie zdjęta w momencie błogosławieństwa.
Tymczasem w umbryjskim koszyku znajdują się różne typowe potrawy tego regionu, jak na przykład pizza z serem (typowy placek z żółtym serem), colomba – słodka babka, ciaramicola – słodkie ciasto o różowym kolorze, różne wędliny (salami, capocollo, salsiccia ecc.), parmezan, sól, jajka, chleb i wino. Mieszkańcy Umbrii często wkładają do koszyka czekoladowe jajko wielkanocne, które kruszy się i je po wielkanocnym obiedzie.
Na święta wielkanocne zawsze jeżdżę do mojej babci ze strony taty, która mieszka w Umbrii i która kultywuje umbryjską tradycję. W Wielką Sobotę idziemy wszyscy razem do kościoła, aby pobłogosławić pokarmy. Zazwyczaj poświęcenie odbywa się co pół godziny, a nie jak w Polsce co 15 minut, gdzie święconkę stawia się na wspólnym stole wśród innych koszy.
Każdego roku zależy nam na poszanowaniu polskiej i umbryjskiej tradycji wielkanocnej, począwszy od malowania jajek, aż po staranne przygotowanie koszyczka i zaniesienie go do poświęcenia.
W zeszłym, 2022 roku wraz z uczniami polskiej Szkoły Języka i Kultury Polskiej ANDERS we Włoszech wybraliśmy się na poświęcenie pokarmów przez polskiego księdza Waldemara w Civitanowa Marche, dbając o każdy detal polskiej tradycji, włącznie z 3,5-metrową palmą, która została wystawiona na ołtarzu.
Mam nadzieję, że święcenie pokarmów wielkanocnych odbywa się także w innych regionach Włoch, być może z właściwymi sobie tradycyjnymi potrawami.
Życzę wszystkim radosnej Wielkanocy!!!
Julia V. Radici
|
|
Cesto Pasquale in Umbria
VS
Cesto pasquale in Polonia
Si avvicinano le festività pasquali e la tradizionale benedizione del cibo. Il Sabato Santo tutta la Polonia e l’Umbria sono unite dalla benedizione dei cibi pasquali portati in chiesa in cestini di vimini. Tutti ci mettono dentro piatti tipici pasquali e simboli destinati a essere mangiati il giorno di Pasqua.
In Polonia, il cesto il cui contenuto deve essere benedetto il Sabato Santo si chiama “święconka” proprio perché questo cesto sarà benedetto, cioè cosparso di acqua benedetta dal sacerdote. In Umbria non esiste un nome specifico e quindi si chiama semplicemente cesto pasquale.
Ora vediamo insieme cosa contengono esattamente i cesti polacchi e italiani, e se in entrambi troveremo qualcosa che accomuna entrambi i paesi.
Il cesto polacco comprende vari piatti, come: patè, agnello di zucchero o di burro, sale e pepe, rafano, salsiccia, uova sode, burro e pane, dolce della nonna o un pezzo di mazurek – dolce tipico simile alla crostata. Si può anche mettere una bottiglia di acqua santa. Ci deve essere una tovaglia bianca per coprire il cesto, che verrà tolta al momento della benedizione.
Intanto nel cestino umbro ci sono vari piatti tipici di questa regione, come la pizza al formaggio (tipica torta di formaggio), la colomba, la ciaramicola – torta dolce dal colore rosato, vari salumi (salame, capocollo, salsiccia ecc ….), parmigiano, sale, uova, pane e vino. Gli umbri mettono spesso nel cestino un uovo di cioccolato, che sbriciolano e mangiano dopo il pranzo di Pasqua.
Per le vacanze di Pasqua vado sempre dalla mia nonna paterna, che vive in Umbria e che coltiva la tradizione umbra. Il Sabato Santo andiamo tutti insieme in chiesa per benedire il cibo. Di solito la benedizione avviene ogni mezz’ora, e non ogni 15 minuti come in Polonia, dove la święconka viene posta su un tavolo comune tra gli altri cesti.
Ogni anno ci teniamo a rispettare le tradizioni pasquali polacche e umbre, dalla pittura delle uova alla preparazione accurata del cesto per poi portarlo a benedire.
L’anno scorso, nel 2022, insieme agli studenti della Scuola di Lingua e Cultura Polacca ANDERS in Italia siamo andati alla benedizione del cibo dal sacerdote polacco Waldemar a Civitanova Marche, curando ogni dettaglio della tradizione polacca, compresa una palma fatta di carta crespa lunga 3.5 metri che è stata posta sull’altare.
Mi auguro che la benedizione dei cibi pasquali avvenga anche in altre regioni d’Italia, magari con i propri piatti tradizionali.
Auguro a tutti voi una serena Pasqua!!!
Testo di Julia V. Radici
Lubisz portal polonijny POLONIA TO MY? Dziękujemy!
Polub też nasz fanpage na Facebooku i udostępnij posty.
Powiedz o nas znajomym; jesteśmy też na Instagramie!
